fizjologiczna nadkrwistość (poliglobulia)
-na dużych wysokościach >3000 mnpm
-spadek dowozu tlenu - rozrzedzone powietrze
rodzaje nadkrwistości
*rzekoma
*pierwotna
*wtórna (objawowa)
nadkrwistość rzekoma
nadmierne zagęszczenie krwi -> odwodnienie
-przegrzanie, wysiłek, biegunka, wymioty, leki moczopędne, otyłość, choroby jelit, alkoholizm
-RCM = red cell mass prawidłowe
nadkrwistość pierwotna
-czerwienica prawdziwa = choroba Vaqueza
-rodzinna erytrocytoza związana z mutacją genu receptora dla EPO
czerwienica prawdziwa
- neo mieloproliferacyjny Ph (-)
- K Hb > 16,5 g/dl, M Hb > 18,5 g/dl
- rozważyć gdy wzrost Hb o 2 g/dl i K > 15, M > 17
- + wzrost granulocytów, + wzrost PLT, + bazofile w rozmazie, + powiększenie śledziony
czerwienica objawowa
*wzrost RCM w odpowiedz na wzrost stężenia EPO = niedotlenienie / ektopowe wydzielanie EPO / nieadekwatne wydzielanie EPO do stopnia utlenowania
choroby z niedotlenieniem i wzrostem EPO
- choroby płuc i serca
- POCHP, rozedma, pylica, przewlekłe serce płucne, OBS
-wrodzone sinicze wady serca z przeciekiem P->L, przewlekłe nabyte choroby serca (niewydolność krążenia)
rzadsze przyczyny nadkrwistości
*zaburzenia hormonalne - z. Cushinga, GKS, nadczynność tarczycy, stres, neo = rak trzustki, wątroby, guz móżdżku, włókniaki macicy, nieneo choroby nerek, po przeszczepie nerki, palacze
objawy nadkrwistości
zaczerwienienie twarzy i błon śluzowych - z odcieniem siniczym
bóle i zawroty głowy
szumy
zaburzenia widzenia
osłabienie
parestezje
zasinienie palców
diagnostyka nadkrwistości
wywiad -> badania -> porównanie poprzednich wyników
morfologia + RET + rozmaz
USG brzucha i serca
gazometria
zdjęcie czaszki (nadciśnienie śródczaszkowe, guz)
ginekolog, pulmonolog, hematolog